“Je bent wat je eet”: de Duitse filosoof Ludwig Feuerbach had het in 1850 al over het verband tussen voeding en gezondheid. Ook in Azië, waar voeding en geneeskunde met elkaar verweven zijn, wordt het effect van voeding op onze gezondheid als heel belangrijk beschouwd. Zo schrijft de alternatieve geneeskunde Ayurveda (die haar oorsprong vindt in India) aan sommige specerijen krachtige genezende effecten toe. Maar kan voeding ooit medicijnen vervangen? Wat zijn de mogelijkheden en de grenzen van voeding en een gezond dieet?

Onze voeding is een belangrijk onderdeel van een gezonde levensstijl. Ook de effecten ervan op ons immuunsysteem zijn overduidelijk. Een juiste voedingskeuze betekent dat bepaalde ziektes geen kans krijgen en maakt medicatie overbodig.

Voeding en het immuunsysteem

Ziekteverwekkers, zoals bepaalde bacteriën en virussen, maken deel uit van ons dagelijkse leven. Ons immuunsysteem doet zijn best om schadelijke ziekteverwekkers te herkennen en te vernietigen om ons gezond te houden. Daarvoor heeft het energie en voedingsstoffen nodig, die wij toeleveren met het voedsel dat we eten. Door bewust voor voeding te kiezen die rijk is aan voedingsstoffen en door de factoren te verminderen die het immuunsysteem kunnen verzwakken, ondersteunen we ons lichaamseigen afweersysteem.

Vitamine C, vitamine D en zink zijn van cruciaal belang voor ons immuunsysteem. Maar ook vele andere vitamines en mineralen ondersteunen het werk van onze immuuncellen. Anderzijds hebben sterk bewerkte voedingsmiddelen die veel vet, suiker en zout bevatten, een nadelig effect.

Met een gezonde voeding kunnen we onze gezondheid positief beïnvloeden.

Vaarwel voedingssupplementen

Het is niet altijd zo dat meer beter is. Voedingssupplementen zijn alleen zinvol in uitzonderlijke gevallen. Ze zijn vaak totaal overbodig. En in het geval van sommige micronutriënten kan een te hoge dosis zelfs een negatief effect hebben. Als je een tekort of een verhoogd risico op een nutriëntentekort hebt, kan je best pas supplementen gebruiken na overleg met je arts. Het is belangrijk dat je je aan de aanbevolen dosis houdt om te voorkomen dat je te veel inneemt.

Het goede nieuws is dat het vinden van het juiste niveau van micronutriënten niet zo moeilijk is. Het is over het algemeen onmogelijk om een overdosis te slikken. Een gevarieerde en evenwichtige voeding levert voldoende vitamines en mineralen, zodat er geen risico is op een tekort. Vitamine D vormt een uitzondering op deze regel.

Kies bij voorkeur voor verse en natuurlijke voedingsmiddelen. Drie porties groenten en twee porties fruit per dag zijn ideaal. Daarnaast leveren hoogwaardige oliën (zoals olijfolie van eerste persing), noten, zaden, volkoren granen en gefermenteerde producten, zoals yoghurt, een belangrijke bijdrage aan de gezondheid van ons immuunsysteem. Hoe gevarieerder en evenwichtiger, hoe beter de algemene voorziening van alle belangrijke voedingsstoffen.

Laten we naast al deze theorie ook niet vergeten dat gezond eten leuk is! Samen koken, bewust kiezen voor natuurlijke voedingsmiddelen en genieten van versbereide, gezonde maaltijden kan door geen enkel industrieel verwerkt product worden vervangen. Luister naar wat je lichaam je vertelt. Waar heb je zin in en wat is echt goed voor je? Dat helpt je meestal om de juiste voedingsstoffen binnen te krijgen.

Voorkomen is beter dan genezen

Het leven is een reis vol onzekerheden. Maar ook al kunnen we niet alles controleren, onze beslissingen en ons gedrag hebben een enorme invloed op ons leven. Onze levensstijl kan niet elke ziekte voorkomen of genezen, maar onze voedingskeuzes hebben wel een rechtstreeks effect op onze gezondheid en ons welzijn. Andere factoren zijn even doorslaggevend. Lichaamsbeweging, slaap en ontspanning zijn allemaal belangrijk voor ons welzijn en het voorkomen van ziektes.

Voedsel kan het farmacologisch effect van medicijnen niet vervangen.

Maar als je al ziek bent, kan je voeding slechts in beperkte mate helpen. Een gezonde levensstijl is altijd een goed idee en sommige stofwisselingsziektes kunnen zelfs uitsluitend met voedingstherapieën worden behandeld. De vraag of voeding medicijnen kan vervangen, is echter niet gemakkelijk te beantwoorden. Dat komt omdat voeding op voedingsniveau werkt en de farmacologische werking van medicijnen niet kan vervangen.

Voeding versus medicijnen

Het verschil tussen voeding en geneesmiddelen komt ook tot uiting in hun definities en de manier waarop ze in de wet gereglementeerd worden. De taak om ziektes te genezen, te verlichten of te voorkomen is uitsluitend voorbehouden aan medicijnen. Daarom mogen aan voedingsmiddelen geen effecten in verband met ziektes worden toegeschreven, ook niet aan voedingssupplementen.

Geneesmiddelen daarentegen zijn sterk geconcentreerde stoffen. De productie en goedkeuring ervan voor de consument worden gereglementeerd door de geneesmiddelenwetgeving. Hoewel ze veel verlichting kunnen brengen bij ziekte, kunnen ze ook bijwerkingen hebben. De dosering van de afzonderlijke bestanddelen wordt daarom streng gecontroleerd en ze mogen alleen worden ingenomen wanneer dat medisch noodzakelijk is en bij voorkeur in overleg met een arts.

Broccoli en spruitjes zijn twee van de vele heerlijke voorbeelden van gezond eten.

In geval van medische noodzaak is voeding geen alternatief voor medicijnen. Soms zijn medicijnen echter niet nodig of kunnen ze overbodig worden door een verandering van je voedingspatroon. Dat geldt in het bijzonder voor klachten die door een slechte voeding worden veroorzaakt – bijvoorbeeld brandend maagzuur – en die vaak kunnen worden genezen door andere voeding. Als de klachten echter geen verband houden met voeding of bij een ernstige bestaande aandoening, is het meestal nodig om medicijnen te nemen. Die genezen of verminderen de symptomen, waardoor een betere levenskwaliteit mogelijk wordt.

 

Lees ook:

Gezond eten? Je koelkast helpt!

 

Vond je dit een interessant artikel? Schrijf ons! Laat een reactie achter onder dit bericht of discussieer met ons op Facebook.